Τα Άκρα των Πελοποννησιακών Οίνων

Η έκθεση των πελοποννησιακών κρασιών τη Δευτέρα 23 Ιανουαρίου υπήρξε μαζική, από πλευράς επισκεψιμότητας αλλά και ιδιαίτερα απαιτητική για όποιον αποτολμούσε να δοκιμάσει το σύνολο των κρασιών της. Σαράντα και επτά οινοποιεία περίμεναν τους επισκέπτες της έκθεσης, να απολαύσουν τα κρασιά τους.

Είθισται ύστερα από τέτοιες εκθέσεις να γίνεται αναφορά για τα κρασιά που ξεχώρισαν οι επισκέπτες, η οποία όμως δεν υπηρετεί μια συνολική εικόνα καθότι τα κρασιά μοιάζουν σαν κουκίδες ασύντακτα ζωγραφισμένες στον χάρτη της έκθεσης. Τι θα γινόταν όμως αν όλα τα κρασιά της έκθεσης αποτελούσαν σημεία σε έναν χάρτη και από αυτά θα έπρεπε να προκύψει μια γραμμή που να τα διαπερνά σαν διάνυσμα;

Λίγα μαθηματικά Εφαρμοσμένα στο κρασί

Σε αυτό το σημείο απαιτείται να γίνει μια μικρή μαθηματική ανάλυση, έτσι ώστε να εξηγηθεί η επιλογή του διανύσματος ως μαθηματική έννοια. 

Διάνυσμα καλείται η ευθεία γραμμή που ενώνει δύο σημεία, το αρχικό και το τελικό. Σε ένα σύστημα συντεταγμένων είναι αναμενόμενο το διάνυσμα να ενώνει την αρχική θέση με την τελική, χωρίς να επηρεάζεται από τις ενδιάμεσες συντεταγμένες. Σε πιο απλά ελληνικά το διάνυσμα ενώνει τα ακραία σημεία. Το ερώτημα που πιθανόν γεννάται στους περισσότερους είναι «ποιός ο λόγος να βρεθεί το διάνυσμα των κρασιών της Πελοποννήσου και όχι ο μέσος όρος τους;».

Πραγματικά, ο μέσος όρος θα μπορούσε αποτυπώσει τη συνολική εικόνα - ή ακόμα καλύτερα τη συνολική γευστική αποτύπωση - των κρασιών της έκθεσης. Πράγμα που θα ήταν αρκούντως βολικό για όλους, καθώς η ποιότητα των κρασιών της Πελοποννήσου είναι σε ένα υψηλό επίπεδο. Η συνθήκη αυτή όμως είναι προβληματική ακόμα και για τους ίδιους τους οινοποιούς˙ και σίγουρα αντιπαραγωγική. Δρα καθησυχαστικά επιτρέποντας τους να ανακυκλώνουν το στιλ των κρασιών τους, αντιγράφοντας απλά ο ένας τον άλλον. Διατηρώντας έτσι  τον μέσο όρο σε υψηλά επίπεδα αλλά και τη γεύση των κρασιών σφιχτά δεμένη σε αυτόν.

Το διάνυσμα από την άλλη δίνει την προοπτική του πελοποννησιακού αμπελώνα, εκκινώντας από την αρχική του θέση, που είναι οι ποικιλίες που καλλιεργούνται, και εκτείνεται στις πιο ακραίες στιλιστικά εκφράσεις τους. Με τις τελευταίες να είναι αυτές και οι πιο διαφωτιστικές. Γιατί οι ίδιες αποτελούν την έμπρακτη γευστική αποτύπωση της έννοιας της υπέρβασης των ορίων - και του μέσου όρου λοιπόν - που τόσο περιμένει το οινόφιλο κοινό από τον μεγαλύτερο και έναν από τους παλαιότερους αμπελώνες της χώρας μας.

Στην ουσία

Τα κρασιά που θα αναφερθούν στη συνέχεια αποτελούν μια καταγραφή, όχι απαραίτητα των καλύτερων κρασιών της έκθεσης, αλλά μάλλον των πιο ακραίων και ενδιαφερουσών περιπτώσεων της έκθεσης των πελοποννησιακών κρασιών.

  • Κτήμα Γκιούλη Sauvignon Gris 2020: Το άσημο ξαδερφάκι της γνωστής διεθνούς ποικιλίας, καλλιεργείται σε ένα από τα υψηλότερα σημεία της Πελοποννήσου, ωριμάζει σε δρύινο βαρέλι και αποδίδει τα χαρακτηριστικά αρώματα της οικογένειας με κρυστάλλινο τρόπο.
  • Οινοποιείο Ρούβαλη Riesling 2021: Ίσως μια από τις πιο δυσπροσάρμοστες ποικιλίες στη χώρας μας, καλλιεργείται σε έναν από τους πιο χαρισματικούς αμπελώνες της Ελλάδας. Στα χέρια νέων ηλικιακά - αλλά όχι άπειρων - οινολόγων λοξοκοιτάζει στο στιλ των αντιπόδων συγγενών του, με πρόδηλη ορυκτότητα αλλά και πιπεράτη υφή.
  • Κτήμα Ράπτη ΜaMa 2022: Η θηλυκή πλευρά της Νεμέας (sic) παρουσιάζει μια διαφορετική εκδοχή της Μαλαγουζιάς, συνδυάζοντάς την με τη Malvasia Aromatica. Το φρουτώδες άρωμα της πρώτης συμπλέκεται με τα ανθικά και ελαφριά φυτικά χαρακτηριστικά της δεύτερης δημιουργώντας ένα λευκό κρασί έξω από την πεπατημένη.
  • Κανακάρης 103 Μαλαγουζιά 2022: Ένα κρασί που αποδεικνύει ότι όταν οι αμπελώνες της πολυαγαπημένης ποικιλίας των Ελλήνων «σκαρφαλώνουν» στα βουνά, τότε τα λευκά κρασιά της εκτός από φρουτώδη και έντονα δροσιστικά αποκτούν και μια ευχάριστη έκφραση φρέσκων βοτάνων.
  • Στροφιλιά Ταμπούρι 2020 Cabernet Franc: Ένα κόκκινο κρασί που αποδεικνύει ότι η υψηλότερη ζώνη του ΠΟΠ Νεμέα, ο Ασπρόκαμπος, μπορεί να δώσει κόκκινα κρασιά από διεθνείς ποικιλίες που να ξεχωρίζουν για την τυπικότητα τους αλλά και τη φινέτσα τους.
  • Κτήμα Πυργάκη 815 Cabernet Sauvignon-Petit Verdot 2018: Ένα κόκκινο που αποδεικνύει ότι ο Ασπρόκαμπος είναι ικανός να δώσει και κόκκινα κρασιά από διεθνείς ποικιλίες, πλούσια σε συμπύκνωση και με μακρά διάρκεια, αν ο αμπελουργός ρισκάρει να κινηθεί στα αλκοολικά άκρα.
  • Οινοποιία Παρπαρούση Προνόμιο 2018 Αγιωργίτικο - Μαυροδάφνη - Μαυρούδια: Αναμφισβήτητα  το πιο επίμονα φρουτοβαρές (fruit forward για όσους δεν ομιλούν την ελληνική) κόκκινο κρασί της έκθεσης. Μια από τις πιο αριστοτεχνικές δουλειές της οικογένειας, όπου αποδεικνύει ότι ένα από τα παλαιότερα κτήματα στην Ελλάδα μπορεί να παρουσιάζει ένα από τα πιο μοντέρνα κόκκινα κρασιά.
  • Κτήμα Μπαραφάκας Άθλος 2018 Αγιωργίτικο: Αυτό το κρασί ωρίμασε τόσο σε δρύινα βαρέλια όσο και σε αμφορείς - από άμμο και όχι πήλινο - με αποτέλεσμα να ξεχωρίζει ανάμεσα στα υπόλοιπα Αγιωργίτικα για την αίσθηση των τανινών του στο στόμα. Αλλά και για το γεγονός ότι οινοποιητικά φαίνεται ότι ακολουθεί τις πιο μοντέρνες τεχνικές του Bordeaux.
  • Οινοποιία Μαρκόγιαννη Ευδαίμων 2020 Βερτζαμί: Είναι πάντα όμορφο να συναντάει κανείς ποικιλίες, που στο παρελθόν είχαν ‘’καταδικαστεί’’ σε ρόλο κομπάρσου, να διεκδικούν τον πρώτο ρόλο στη μεγάλη οινική σκηνή. Πυκνό, εκφραστικό και στιβαρό δικαιώνει τη δουλειά αλλά και την πίστη του οινοποιείου σε αυτό.
  • Οινοποιείο Τρουπής Εκατό 2021 Μοσχοφίλερο: Η αποθέωση της διαδικασίας της εκχύλισης με τα σταφύλια της Γκρι ποικιλίας του Μοσχοφίλερου. Το κρασί αποτελεί την πιο ακραία έκφραση της ποικιλίας ξεχωρίζοντας τόσο για το χρώμα του όσο και για το αρωματικό και γευστικό του προφίλ. Δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί ότι όλα του είναι… εξωγήινα.
  • Αχαιών Οινοποιητική Roditis Fox Skin Contact 2021: Ο ροδίτης αναβαπτίζεται στιλιστικά και γευστικά μέσα από την παραμονή του γλεύκους με τα στέμφυλα, παρουσιάζοντας ένα πρόσωπο που δύναται να του εξασφαλίσει μια δεύτερη νέα  καριέρα, χάρη στον συνδυασμό των ώριμων εσπεριδοειδών με τα ξηροκαρπάτα αρώματα.

Στα άκρα

Εν κατακλείδι, η επιμονή στην αναζήτηση του διανύσματος των κρασιών της έκθεσης δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας προσωπικής παραξενιάς ή ιδιάζουσας μαθηματικής προσέγγισης. Στηρίζεται ίσως περισσότερο στη λογική του ανώνυμου ρητού «οι ακραίες πιθανότητες είναι και οι πιο διαφωτιστικές». Γιατί έχοντας ως πρώτο σημείο του διανύσματος την ‘’πελοποννησιακή τυπικότητα’’ της έκφρασης των ποικιλιών, τότε μπορούμε να δούμε την κατεύθυνση που δύνανται να αποκτήσουν τα κρασιά αυτά, μελετώντας απλώς τις πιο ακραίες εκφράσεις τους.

Κώστας Προβατάς DIP WSET