Η δύσκολη εξίσωση του Χρήστου Ζαφειράκη

Στα μαθηματικά κάθε εξίσωση συνδέει γνωστές ποσότητες με άγνωστες, οι οποίες μέλλουν να προσδιοριστούν. Στην οινική όμως πραγματικότητα που διαμορφώνεται κάθε φορά από την αρχή με το άνοιγμα μιας φιάλης, οι εξισώσεις γίνονται λίγο πιο περίπλοκες

. Αυτή είναι σίγουρα η σκέψη που ξεπηδά σε όποιον αποφασίσει να λύσει την εξίσωση του Χρήστου Ζαφειράκη, μελετώντας τα κρασιά του μέσα (αλλά και έξω) από το ποτήρι του.

Το κτήμα Ζαφειράκη και οι αμπελώνες τους βρίσκονται ανάμεσα στην πόλη του Τυρνάβου και τις υπώρειες του Ολύμπου, πολύ κοντά στο σημείο όπου το 1912 ξεκίνησε ο ελληνικός στρατός για να απελευθερώσει τη βόρεια Ελλάδα. Οι ποικιλίες σταφυλιών, ελληνικές αλλά και γαλλικές που έχει επιλέξει το κτήμα να καλλιεργεί, ξεπροβάλλουν σαν νησί που επιπλέει στον ωκεανό της «ντόπιας» ποικιλίας του Μοσχάτου Τυρνάβου (ή Αμβούργου για τους πιο παλιούς).

Η περιοχή του Τυρνάβου χαρακτηρίζεται ως μια αρκετά πρώιμη αμπελουργικά περιοχή, λόγω του ζεστού θεσσαλικού καλοκαιριού, με αρκετά γόνιμα εδάφη. Διευκολύνοντας την καλλιέργεια όχι μόνο όψιμων ποικιλιών αλλά και ευνοώντας τις παραγωγικές ποικιλίες. Η εγγύτητα στον Όλυμπο εξασφαλίζει μέσω του χιονιού που λιώνει το καλοκαίρι, αρκετά επιφανειακά νερά που επιτρέπουν την απρόσκοπτη παραγωγή υψηλών αποδόσεων. Την ίδια στιγμή όμως μπορούν να αποτελέσουν εργαλείο στα χέρια αποφασισμένων και έμπειρων αμπελουργών για την συγκράτηση των αποδόσεων προς όφελος της ποιότητας των σταφυλιών.

Το πρώτο μέρος της εξίσωσης

Στο τιμόνι του κτήματος ο Χρήστος Ζαφειράκης, αποφασισμένος να κρατήσει το «καράβι» στη ρότα που έχει χαράξει ο ίδιος για τα κρασιά του, κόντρα στο ρεύμα ακόμα κι αν αυτό είναι το μικροκλίμα της περιοχής του. Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες αντιφάσεις του νεαρού οινοποιού είναι ότι η διάθεση του να συζητά για τεχνικές και οινολογικές λεπτομέρειες είναι αντιστρόφως ανάλογη της γνώσης του πάνω σε αυτές. Για τον ίδιο το ενδιαφέρον είναι πάντα προσηλωμένο στο βασικό ζήτημα, που θα έπρεπε να χαρακτηρίζει κάθε συζήτηση για κάθε κρασί ράτσας, το πώς αποτυπώνεται σε αυτό η έκφραση του τόπου και της ποικιλίας μέσα από την ανθρώπινη παρέμβαση. Το περιεχόμενο των φιαλών του Κτήματος είναι και το βασικό θέμα στο δεύτερο μέρος της εξίσωσης του Χρήστου Ζαφειράκη.

Μερικές πρόσθετες παράμετροι

Ίσως ο καλύτερος τρόπος για να μελετήσει κάποιος την εξέλιξη του στιλ που επιζητά να δώσει στα κρασιά του ο Χρήστος Ζαφειράκης, είναι να καταφέρει να δοκιμάσει την κάθε ετικέτα ξεχωριστά σε βάθος χρόνου. Πράγμα όχι πάντα εύκολο, καθώς πιθανότατα θα χρειαστεί επιτόπια επίσκεψη αλλά και η επεξηγηματική συντροφιά του οινοποιού. Από την άλλη δεν παύει να αποτελεί ίσως και την πιο εξαιρετική αφορμή για εκδρομή, ειδικά τώρα που επιτράπηκαν οι μετακινήσεις.

Δοκιμάζοντας τόσο τα λευκά όσο και τα ερυθρά κρασιά και διατηρώντας πάντα υπόψιν τα στοιχεία του πρώτου μέρους της εξίσωσης, δεν μπορεί παρά να εντυπωσιαστεί ο καθένας από την εμμονή του οινοποιού να παράγει κρασιά μέσου αλκοόλ. Δηλαδή ο αλκοολικός τίτλος τους δεν ξεπερνά το 13,5%. Ως πρόσθετες παράμετροι στην παραπάνω εξίσωση να αναφερθούν ότι το κτήμα βρίσκεται στη διαδικασία πλήρους μετάβασης από τη βιολογική καλλιέργεια στη βιοδυναμική και το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια οι ζυμώσεις των γλευκών δεν υποβοηθούνται με εμβολιασμό.

Το δεύτερο μέρος της εξίσωσης

Κάθε οινική εξίσωση επιτρέπει τόσες λύσεις όσες και οι ετικέτες του οινοποιείου που θα ανοιχτούν προς δοκιμή. Προς αποφυγήν μετατροπής του παρόντος κειμένου σε «μαθηματική εργασία» και χάριν συντομίας  θα αναφερθούν μόνο τρεις (+1) ετικέτες που θα συμβάλλουν τα μέγιστα στην επίλυση της δύσκολης εξίσωσης του Χρήστου Ζαφειράκη.

  • Μικρόκοσμος 2020 – Μαλαγουζιά:

Μια διαφορετική έκφραση της πολυαγαπημένης ποικιλίας. Το κρασί επικεντρώνεται στο φρουτώδη και ανθικό χαρακτήρα της ποικιλίας που εδώ εκφράζεται ώριμα μεστός και επίμονος, συνοδεία αλμυρας. Ένα κρασί εκφραστικό χωρίς να είναι φλύαρο, με φρεσκάδα και μακρά επίγευση.

  • Πρόποδες 2018 – Chardonnay

Μια από τις πιο μοντέρνες εκφράσεις της κοσμοπολίτικης ποικιλίας στην Ελλάδα. Τα εξωτικά φρούτα και  η διακριτικά βουτυράτη υφή ισορροπούν αρμονικά το νεύρο της ποικιλίας. Τα έντονα και επίμονα ξηροκαρπάτα αρώματα δίνουν βάθος σε ένα ξεκάθαρα γαστρονομικό κρασί.

  • Κτήμα Ζαφειράκη 2017 – Λημνιώνα

Η οινική σφραγίδα του οινοποιού. Το κρασί αυτής της χρονιάς ξεχωρίζει για τον αρμονικό τρόπο που συνδυάζει τον απαλό φρουτώδη  και βοτανικό χαρακτήρα της ποικιλίας, με αρώματα ορυκτότητας και μπαχαριών. Βελούδινο στην υφή χωρίς να υστερεί σε μήκος ή συμπύκνωση και με πολυπλοκότητα αρωμάτων.

Αναλύοντας τα αποτελέσματα

Ο Χρήστος Ζαφειράκης είναι σε κάθε περίπτωση ένας από τους πιο χαρισματικούς οινοποιούς της γενιάς του. Ταυτόχρονα αποτελεί και άλλη μια ένδειξη της οινικής αναγέννησης της Θεσσαλίας. Μια περιφέρεια της Ελλάδας που πολλοί ακόμα και σήμερα αρνούνται να αναγνωρίσουν τις δυνατότητες και τις προοπτικές της.

Οι οινοποιοί της Θεσσαλίας με όπλο την επιμονή και τη δουλειά στους αμπελώνες τους αλλά και τη συσσωρευμένη οινολογική τους εμπειρία, διεκδικούν όλο και πιο έντονα την καθιέρωσή τους στο οινικό πάνθεον της χώρας μας. Με αιχμή τη ντόπια ποικιλία της Λημνιώνας, η οποία εξαπλώνεται και εκτός Θεσσαλίας μαζί με άλλες ελληνικές και διεθνείς ποικιλίες, ατενίζουν με σιγουριά το μέλλον. Ένα όχι τόσο μακρινό μέλλον στο οποίο η Λημνιώνα θα έχει καθιερωθεί ως μια από τις κλασσικές ιθαγενείς ερυθρές ποικιλίες. Με κρασιά που θα εκφράζουν με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τον τόπο που καλλιεργούνται αλλά και την τέχνη του οινοποιού πίσω από αυτά.

Συνοψίζοντας, η εξίσωση του Χρήστου Ζαφειράκη παραμένει δύσκολη ως προς την επίλυση της μόνο για αυτούς που αρνούνται να σκύψουν πάνω από αυτήν και να την μελετήσουν. Για όποιον είναι σε θέση να γνωρίζει το πρώτο σκέλος της εξίσωσης (τον χαρακτήρα και τον τρόπο που δουλεύει ο Ζαφειράκης) τότε η λύση της εξίσωσης κρέμεται στο χείλος του ποτηριού που περιέχει ένα από τα κρασιά του οινοποιού.

 

Κώστας Προβατάς Dip WSET

The Crunchy Grape

ΥΓ. Στα οφειλόμενα παραμένει μία bonus ετικέτα του κτήματος Ζαφειράκη και αυτή είναι ο Prologue. Ένας αφρώδης ροζέ οίνος φτιαγμένος με την παραδοσιακή μέθοδο της Champagne, που περιέχει 50% Λημνιώνα -50% Ασύρτικο, ο οποίος σύντομα αναμένεται να κάνει την εμφάνιση του και στην ελληνική αγορά. Αναδεικνύοντας τον πολυδύναμο χαρακτήρα της Λημνιώνας.