Η ατομική βόμβα, μια ανταρσία και το ελληνικό ακριβό κρασί
Η χρήση των δύο ατομικών βομβών από τις ΗΠΑ τον Αύγουστο του 1945, σήμανε τη λήξη του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου και την αυγή της ατομικής εποχής. Το ατομικό υπερόπλο είχε προσδώσει για 4 χρόνια στις αμερικάνικες στρατιωτικές δυνάμεις τέτοια υπεροχή, που δικαιολογημένα θεωρούσαν, ότι δεν υπήρχε πλέον κανείς να αμφισβητήσει την παντοδυναμία τους.
Οι ατομικές βόμβες προσέδιδαν στις ΗΠΑ τέτοια ισχύ που η ανθρωπότητα δεν είχε ξαναδεί μέχρι τότε. Το υπερόπλο προκαλούσε μεν τον τρόμο των αντιπάλων της, προκάλεσε όμως δε και τεράστια διαμάχη στο εσωτερικό των ενόπλων δυνάμεων. Για τέσσερα χρόνια (1945-1949) πτέραρχοι και ναύαρχοι ανταλλάζαν αγκωνιές προσπαθώντας να εξασφαλίσουν την εύνοια της κυβέρνησης και άρα, τη χρηματοδότηση για την ανάπτυξη νέων αεροσκαφών. Ο όλος καβγάς συνίστατο στο αν τα αεροσκάφη, που θα μετέφεραν την ατομική βόμβα στην καρδιά της ΕΣΣΔ, θα απογειώνονταν ή θα απονηώνονταν. Η κόντρα ξεπέρασε κάθε όριο το 1949 όταν η κυβέρνηση θεώρησε ότι η αεροπορία έπρεπε να αναλάβει την ευθύνη για το πυρηνικό χτύπημα. Οι ναύαρχοι ένιωσαν τόσο θιγμένοι που διαφώνησαν δημοσίως με τον πρόεδρο των ΗΠΑ και η πρωτοφανής αυτή κίνηση έμεινε γνωστή ως η Ανταρσία των Ναυάρχων.
Η χαρά της Αεροπορίας (USAF) δεν κράτησε για πολύ καιρό αφού, μερικούς μήνες αργότερα η ΕΣΣΔ προχώρησε στην δική της πυρηνική δοκιμή, ανατρέποντας την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων. Η δοκιμή αυτή εγκαινίασε την εποχή του πυρηνικού φόβου που προκάλεσε η μαζική παραγωγή πυρηνικών όπλων, διαθέσιμα για όλους τους κλάδους των ενόπλων δυνάμεων. Τον επόμενο χρόνο (1950) ξέσπασε ο πόλεμος της Κορέας με την εμπλοκή των ΗΠΑ στο πόλεμο με τακτικά στρατεύματα. Από εκείνη την χρονιά και μετά, η υπερδύναμη συνειδητοποίησε ότι οι ατομικές βόμβες ήταν μόνο έναν όπλο αποτροπής επίθεσης από την ΕΣΣΔ. Οι πόλεμοι θα συνέχιζαν να κερδίζονται από τα τακτικά στρατεύματα όπως συνέβαινε από τον πρώτο πόλεμο της ανθρωπότητας και όχι από τα πυρηνικά όπλα.
Το ελληνικό κρασί
Η παραπάνω ιστορία φαινομενικά δεν έχει καμία σύνδεση με το ελληνικό κρασί, αλλά η δυνατότητα να μελετάμε την ιστορία από διαφορετικές οπτικές γωνίες μπορεί να είναι διδακτική για τους πάντες. Με πρόσφατη την έντονη συζήτηση που έλαβε μέρος στα social media με αφορμή την κυκλοφορία μιας premium ετικέτας από την Σαντορίνη, ίσως μπορούν να βρεθούν πολλές ομοιότητες ανάμεσα στις δύο περιπτώσεις.
Πολλοί τοποθετήθηκαν –και καλώς– για το κατά πόσο η Σαντορίνη είναι ο τόπος όπου δικαιωματικά πρέπει να παράγονται τα πιο premium κρασιά στην Ελλάδα. Η συζήτηση ήταν πλούσια και περιείχε πληθώρα τοποθετήσεων αλλά, παρόλα αυτά, ήταν ίσως επικεντρωμένη σε λάθος βάση, με τους συμμετέχοντες να ερίζουν για το ποιες περιοχές δικαιούνται – ή δεν δικαιούνται- να παράγουν τα εκλεκτότερα κρασιά της χώρας. Ακριβώς δηλαδή, σαν μια παράλληλη μεταφορά της αρχικής ιστορίας της διακλαδικής διαμάχης των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ στο ελληνικό κρασί.
Αναπάντητα ερωτήματα
Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει την ανάγκη ανάδειξης του ελληνικού αμπελώνα μέσα από τη δυνατότητα του να παράγει κρασιά που ανήκουν στο παγκόσμιο Hall of Fame; Μπορεί όμως η συζήτηση να περιοριστεί σε αυτή τη θεματική ενότητα;
Ακόμα και αν αυθαίρετα βαφτίζονταν το σύνολο των κρασιών της Σαντορίνης ως «ατομικές βόμβες», θα ήταν άραγε αρκετό για να αποδοθεί η αναγνώριση που αξίζει στο ελληνικό κρασί; Αν στα κρασιά από τη Σαντορίνη προστεθούν κι άλλες από τις εκλεκτές ετικέτες ή οινικές ζώνες, θα έχει περισσότερες ελπίδες το ελληνικό κρασί;
Ίσως η συζήτηση στο χώρο του κρασιού – στα social media κυρίαρχα – να πρέπει να υπερβεί την κατάρα της φυλής μας να τρώγεται με τα ρούχα της και να αξιολογηθούν τα ως τώρα αποτελέσματα του ελληνικού κρασιού. Γιατί το θέμα της συζήτησης να επικεντρώνεται στο ερώτημα «ποιος δικαιούται τελικά να παράγει τα πιο premium κρασιά στην χώρα»;
Γιατί θεωρούμε ότι το ελληνικό κρασί δεν χρειάζεται ετικέτες που σα «φαντάροι» θα μπορούν να κερδίσουν την μάχη στο ράφι ή στη λίστα εκτός των συνόρων;
Μήπως πρέπει να διερευνήσουμε αν 10 premium εν Ελλάδι ετικέτες έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα με 2 value for money ετικέτες που κατέκτησαν επάξια μια θέση στη λίστα της Business Class των United Airlines στις ΗΠΑ;
Ίσως τελικά, πρέπει να αναρωτηθούμε αν η αναζήτηση της ελληνικής δικαιωματικά premium ετικέτας, μοιάζει με την προσπάθεια του Κιμ Γιουνγκ Ουν να αποκτήσει η Βόρεια Κορέα την δική της ατομική βόμβα. Θα κατέχουμε δηλαδή ένα όπλο που, χωρίς να το χρησιμοποιήσουμε, απειλεί να μας ισοπεδώσουν τη χώρα. Αρκεί μια Σαντορίνη με τριψήφια τιμή πώλησης να σώσει την συρρίκνωση του σαντορινιού αμπελώνα; Μπορούν 10 ακόμα Premium ετικέτες από την υπόλοιπη Ελλάδα να καλύψουν τις ποιοτικές και ποσοτικές ανεπάρκειες του ελληνικού αμπελώνα; Η απάντηση δεν είναι γνωστή και όλοι θέλουμε να πιστεύουμε ότι η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα είναι …. μακάρι.
Κώστας Προβατάς