Αλλά ποτέ μια συνολική κριτική των εκθέσεων κρασιού. Όσοι θεωρούν παράλογη την παραπάνω πρόταση, ας αναλογιστούν «Γιατί να υπάρχουν κριτικές εστιατορίων, θεατρικών παραστάσεων και συναυλιών αλλά όχι εκθέσεων κρασιού;».

Στο κάτω - κάτω της γραφής όλες οι παραπάνω εμπειρίες είναι διαθέσιμες σε όσους είναι πρόθυμοι να καταβάλλουν το αντίτιμο του εισιτηρίου εισόδου. Οπότε στον βαθμό που ο επισκέπτης καλείται να αγοράσει μια ‘’υπηρεσία’’, κάποιος θα πρέπει να βρεθεί να την αξιολογήσει για τον καταναλωτή, πριν από αυτόν και για αυτόν. Το βασικό όμως μέλημα του κάθε επίδοξου ‘’εκθεσοκριτικού’’ παραμένει η επιλογή των κριτηρίων βάσει των οποίων θα αξιολογήσει μια έκθεση κρασιού.

Σαν εστιατόριο;

Λαμβάνοντας υπόψη ότι το κοινό των εκθέσεων κρασιού συχνάζει στα εστιατόρια, η υιοθέτηση της λογικής και των κριτηρίων της αξιολόγησης των χώρων εστίασης θα ήταν μια βολική λύση. Αν και τα συγκεκριμένα δεν είναι πάντα εύκολα εφαρμόσιμα ή προσαρμόσιμα στις εκθέσεις κρασιού. Αναλυτικότερα, ο χώρος διεξαγωγής της θα ήταν μία από τις παραμέτρους και θα κρινόταν για το μέγεθος, την τοποθεσία, την ευκολία πρόσβασης σε αυτόν αλλά και την πρωτοτυπία του. Το ‘’βάθος της κάβας’’ του και το νούμερο των κρασιών που προσφέρονται για δοκιμή, θα συγκαταλέγονταν εξίσου.

Το σέρβις/εξυπηρέτηση αλλά και η ποιότητα των γυαλικών θα συμπεριλαμβάνονταν σε αυτά. Αν υπήρχε μια ζυγαριά, οι έννοιες όπως φιλικότητα εξυπηρέτησης και η παρουσία των ανθρώπων του εστιατορίου στη σάλα του εστιατορίου θα έγερναν την πλάστιγγα προς το θετικό, ενώ το απρόσωπο σέρβις και η απουσία/αδιαφορία επαφής με τον πελάτη προς το αρνητικό. Ακριβώς το ίδιο θα ίσχυε και για τον εξοπλισμό, τα πλαστικά τραπέζια και τα ποτήρια διαφόρων σχημάτων και χρήσεων θα βάρυναν στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν των καινούργιων τραπέζιων, αξεσουάρ αλλά και των ενιαίων - ως προς την εικόνα - αλλά και κατάλληλα για δοκιμή κρασιού,  ποτηριών.

Σαν κρασί;

Από τη στιγμή που το προϊόν που εκτίθεται είναι το κρασί, θα ήταν ίσως εξίσου δόκιμο ένας οινοκριτικός να γίνει και ‘’εκθεσοκριτικός’’. Ένα από τα ζητούμενα θα ήταν να διαπιστωθεί, αν η εκφραστικότητα των αρωμάτων των κρασιών είναι καλή ή αν σκεπάζεται από ξένες μυρωδιές (χνώτα, μασχάλες, καντίνες street food). Η πολυπλοκότητα της έκθεσης θα «μετρώνταν» από τον αριθμό των διαθέσιμων δειγμάτων, όπως και η συμπύκνωση της θα υπολογιζόταν από την ‘’ευκολία’’ της ροής των επισκεπτών μέσα στον χώρο. Το τελικό κριτήριο, που θα έπρεπε να διατηρεί περίοπτη θέση στην κάθε ‘’εκθεσοκριτική’’, δεν είναι άλλο από το τελείωμα. Δηλαδή την «επίγευση» κάθε έκθεσης που θα έπρεπε αρχικά, να αναλυθεί ως προς το αν είναι ευχάριστη ή δυσάρεστη και έπειτα αν είναι μακρά ή κοντή.

Υγειονομικώς;

Δυστυχώς, η εμπειρία της πανδημίας έχει σημαδέψει ανεξίτηλα τη λογική με την οποία μετράμε πλέον τα πάντα γύρω μας. Ανεξαρτήτως με ποια κριτήρια θα διαλέξει ο κάθε επίδοξος ‘’εκθεσοκριτικός’’ να αξιολογήσει μια έκθεση κρασιού, θα του είναι αδύνατον να μην συμπεριλάβει την υγειονομική εικόνα που αυτή παρουσιάζει. Ήδη υπάρχουν σκέψεις δημιουργίας μια κλίμακας, που θα εκτείνεται από το Virus Free έως το Εκκολαπτήριο/Επωαστήριο Ιώσεων.

Σαν πανηγύρι;

Κατά το παρελθόν, έχει υποστηριχθεί ότι οι εκθέσεις κρασιού αποτελούν μοντέρνες εκφράσεις της παραδοσιακής εμποροπανήγυρης, αλλά αυτή η θέση δεν θα υιοθετηθεί από το παρόν κείμενο. Θα ήταν άδικο εξάλλου, να κριθεί μια έκθεση κρασιού βάσει του ονόματος του/της αοιδού που θα εμφανιστεί στο πάλκο ή βάσει του επιπέδου ψησίματος των σουβλακίων ή ακόμα χειρότερα από το αν η θερμοκρασία σερβιρίσματος της μπίρας αγγίζει τους 0 ⁰C. Παρ’ όλα αυτά η μουσική επένδυση της εκδήλωσης έχει μια αξία να μελετηθεί, καθώς η ανάγκη ύπαρξής της – είτε με live dj είτε με μουσικούς - που καλύπτει τη βαβούρα και την οχλαγωγία, κρίνεται πλέον ιδιαίτερα απαραίτητη και επιθυμητή όταν αυτή απουσιάζει.

Μήπως εν τέλει φταίνε οι εκθέτες;

Προτού κάποιος βιαστεί να κρίνει την απουσία ‘’εκθεσοκριτικών’’ και να την αποδώσει στην αδυναμία εύρεσης των απαραίτητων κριτηρίων, θα ήταν καλό να μελετήσει τις ίδιες τις εκθέσεις κρασιού. Γιατί ακόμα και αν η βασική αρχή τους είναι να μπορούν τα οινοποιεία να εκθέσουν τα προϊόντα τους στο οινόφιλο κοινό και τους επαγγελματίες του χώρου, θα έπρεπε να ισχύουν παρόμοιες χρεώσεις εισιτηρίου εν τέλει.

Γιατί μόνο στην Ελλάδα μια έκθεση κρασιών με 30 οινοποιεία, κρίνει ότι για να τα δοκιμάσει κάποιος σχολαστικά απαιτούνται 9 ώρες (= 3,5 οινοποιεία/ώρα), εξού και καλείται να πληρώσει ένα ολοήμερο εισιτήριο. Την ίδια στιγμή - και ημέρα - που μια έκθεση κρασιών με 300 οινοποιεία διέθετε 4 ώρα εισιτήρια, κρίνοντας ότι σε κάποιον επισκέπτη αυτό το χρονικό διάστημα είναι αρκετό για να δοκιμάσει τα κρασιά που αυτός επιθυμεί.

Αν κάποιος βάσει της εκθεσιακής εμπειρίας, υπολογίσει ότι κάθε επισκέπτης μιας έκθεσης κρασιού, χρειάζεται 10 λεπτά για να δοκιμάσει τα κρασιά ενός οινοποιείου, τότε σε 4 ώρες θα έχει δοκιμάσει το 80% των κρασιών της πρώτης έκθεσης κρασιού και το 8% της δεύτερης. Οπότε ο πιο πιθανός λόγος που δεν υπάρχουν ‘’εκθεσοκριτικοί’’ στη χώρα μας, είναι γιατί το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα δεν κατάφερε να μας μάθει ποτέ σωστά μαθηματικά.

Κώστας Προβατάς Dip WSET