Κύριε! Μια μέλισσα στο ποτήρι μου
Ο τίτλος θα μπορούσε να ακουστεί σαν παράπονο σε οποιαδήποτε εστιατόριο του κόσμου και μάλιστα, -στην περίπτωση που συνέβαινε κάποιο τέτοιο περιστατικό- η θέση του σερβιτόρου ή του οινοχόου θα ήταν πολύ δύσκολη, αφού θα έπρεπε – με πολύ ευγενικό τρόπο- να βρει μια καλή δικαιολογία για να αλλάξει το ποτήρι. Το ενδιαφέρον όμως είναι ότι, ο λόγος της απολογίας δεν θα ήταν η ύπαρξη ενός εντόμου στο ποτήρι, αλλά το γιατί το έντομο μπήκε στο ποτήρι. Εν ολίγοις, θα έπρεπε να δικαιολογηθεί γιατί σέρβιρε ένα κρασί που τραβάει τις μέλισσες και άρα εξαρχής είχε πρόβλημα.
Μέλισσες, οι ανιχνευτές τσέπης
Οι περισσότεροι έχουμε κατά νου την εικόνα ένοπλων αστυνομικών να περιπολούν με τη συνοδεία σκύλων, περιφρουρώντας σημαντικούς στόχους, όπως αεροδρόμια. Οι σκύλοι αυτοί έχουν περάσει από ειδική εκπαίδευση για να μπορούν να αναγνωρίζουν συγκεκριμένες μυρωδιές, όπως εκρηκτικά στα αεροδρόμια ή ναρκωτικά στα τελωνεία. Μάλιστα, έχει ανακαλυφθεί ότι οι σκύλοι έχουν τη δυνατότητα να ανιχνεύουν μυρωδιές 10.000 φορές καλύτερα από τον άνθρωπο. Τα αγαπητά τετράποδα όμως, έχουν και απαιτήσεις φροντίδας. Ένας σκύλος απαιτεί μακρά εκπαίδευση, που δεν είναι φτηνή, απαιτεί σημαντικές ποσότητες τροφής -που επίσης συνεισφέρουν στο κόστος- και κυρίως χρειάζεται έναν συνοδό, γιατί δεν μπορεί χωρίς την σύνδεση με τον άνθρωπο.
Η ανάγκη για προστασία από τρομοκρατικές επιθέσεις και η καταπολέμηση των ναρκωτικών βρίσκονται φυσικά στην κορυφή των προτεραιοτήτων κάθε κράτους. Τί συμβαίνει όμως όταν αυτές οι ανάγκες συμπλέκονται με την τάση του ανθρώπου να παίζει το Θεό, ανακατεύοντας τα γονίδια; Θα μπορούσε, άραγε, να σκεφτεί κάποιος να αντικαταστήσει τους σκύλους με κάτι πιο αποτελεσματικό, πιο μικρό και πιο «φτηνό»;
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει επιστάμενες έρευνες για την ανάπτυξη μιας γενετικά τροποποιημένης μέλισσας, η οποία θα μπορεί να ανιχνεύει την ουσία εκείνη, για την οποία προγραμματίστηκε γονιδιακά να είναι ευαίσθητη. Είναι γνωστό ότι, οι μέλισσες μπορούν να ανιχνεύουν μυρωδιές από πολύ μεγάλη απόσταση χάρη στις κεραίες που διαθέτουν -λέγεται ότι μια μέλισσα μπορεί να μυρίσει ένα κόκκο άμμου σε μια μεγάλη πισίνα-, μπορούν να επιτελούν τη δουλειά τους χωρίς ανθρώπινη συνοδεία και χωράνε (λόγω μεγέθους) παντού. Φαίνεται λοιπόν ότι στο μέλλον, η παρουσία μελισσών στους χώρους αεροδρομίων θα αποτελεί και εξασφάλιση προστασίας απέναντι σε τρομοκρατικές απειλές.
Μέλισσα και στο κρασί;
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι, στο βαθμό που οι μέλισσες και τα υπόλοιπα έντομα, μπορούν να προγραμματιστούν γενετικά να ανιχνεύουν συγκεκριμένες μυρωδιές είναι δύσκολο να μη βρουν εφαρμογή και στο χώρο του κρασιού. Πώς;
- TCA: Θα μπορούσαν οι μέλισσες να ανιχνεύουν την μυρωδιά των φελλομένων κρασιών, προστατεύοντας τόσο τους πελάτες όσο και τους επαγγελματίες της εστίασης και του εμπορίου.
- Αναγωγή/Οξείδωση: Σε μεγάλους χώρους αποθήκευσης κρασιού -οινοποιεία ή αποθήκες εμπόρων- σε δεξαμενές, ο συνδυασμός της κάλυψης αποστάσεων από τις μέλισσες και της οσφρητικής τους ικανότητας θα μπορούσαν να προλάβουν πολλές αλλοιώσεις και άρα και οικονομικές ζημίες.
- Υποθέσεις Νοθείας: Αν φανταστούμε ότι μια μέλισσα μπορεί να τροποποιηθεί γενετικά για να είναι ευαίσθητη σε μία μυρωδιά, δε θα μπορούσε αυτή η μυρωδιά να είναι και το χαρακτηριστικό κάποιας ποικιλίας; Έτσι, μια μέλισσα θα μπορούσε να ανιχνεύσει τη πιθανότητα ανάμιξης μιας παραγωγικής ποικιλίας με μια πιο ευγενή. Χρειάζεστε παραδείγματα; Ας πούμε όπως, Gamay στο Pinot Noir ή Μοσχάτο στην Μαλαγουζιά.
- Ποτά μπόμπες: Αντίστοιχα και στα σκληρά ποτά θα έβρισκαν εφαρμογή οι μέλισσες, στο βαθμό που θα μπορούσε να αναπτύξει η τεχνολογία έντομα ευαίσθητα στην μεθανόλη. Ξαφνικά θα προλαμβάνονταν όλες οι επιπτώσεις στην υγεία που επιφέρει η κατανάλωση τέτοιων ποτών!
Κοιτώντας προς το μέλλον
Πιθανότατα πολλοί άνθρωποι που είναι αλλεργικοί στο τσίμπημα των εντόμων να νιώθουν ήδη ένα ρίγος στην πλάτη τους, αναλογιζόμενοι ότι στο μέλλον μπορεί να αναγκαστούν να γευματίζουν με την συντροφιά εντόμων γύρω από το ποτήρι τους. Από την άλλη όμως, αν αναλογιστούμε τις δυνατότητες που ανοίγονται μπροστά μας από αυτήν την τεχνολογική ανάπτυξη, δύσκολα μπορεί κάποιος να εγείρει ενστάσεις σε μια εποχή όπου τα διατροφικά σκάνδαλα είναι συνεχώς στην επικαιρότητα.
Για όσους φοβούνται τα τσιμπήματα των εντόμων θεωρούμε ότι δεν χρειάζεται να ανησυχούν. Από τη στιγμή που έχει φτιαχτεί μπλε κρασί και κρασί χωρίς αλκοόλ, είναι δύσκολο να μην «φτιαχτούν» και μέλισσες που να μην τσιμπούν. Για όσους παραμένουν δύσπιστοι ως προς τις δυνατότητες των συμπαθών αυτών εντόμων και της τεχνολογίας, την επόμενη φορά που θα τους τύχει φελλομένο κρασί θα είμαστε κοντά να τους θυμίσουμε τους στίχους του Κώστα Μπίγαλη.
«πού ήσουν μικρή μου μέλισσα, χτες βράδυ που σε θέλησα;»