Η Κότα, το αυγό, το αιώνιο δίλλημα και το Ξινόμαυρο.

Πριν δοθεί η πολυαναμενόμενη απάντηση στο αιώνιο δίλλημα καλό είναι να γίνει μια εισαγωγική περιγραφή της αφορμής του παρόντος κειμένου. Την Δευτέρα 04/02 έλαβε μέρος στο Electra Palace Thessalonici υπό την αιγίδα του WineStyle ένα ακόμα από τα περίφημα Masterclasses  με θέμα αυτή τη φορά το Ξινόμαυρο, την πιο διάσημη βορειοελλαδίτικη ερυθρή ποικιλία σήμερα.

 

Λίγα λόγια για το Masterclass

Η βασική αρχή του Masterclass είναι μέσα από τη γευσηγνωσία (Flights) ομοειδών κρασιών να μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για την ποικιλία, που κάθε φορά μπαίνει στο μικροσκόπιο. Τα κρασιά αρχικά δοκιμάζονται και έπειτα, με την καθοδήγηση του Στεφανου Κόγια DipWSET, την συμμετοχή των καλεσμένων επαγγελματιών του panel αλλά και του κοινού, ξεκινά η ανάλυση τους.

Για όλους όσους βιαστούν να συμπεράνουν ότι πρόκειται για εσωτερικό διάλογο του οινικού χώρου (strictly businesstalking), να γνωρίζουν ότι  πλανώνται πλάνη οικτρά, καθώς ο σφιχτός εναγκαλισμός του καταναλωτικού κοινού με το Ξινόμαυρο αποδεικνύει το ακριβώς αντίθετο.  Πώς αλλιώς θα μπορούσαν να εξηγήσουν αυτοί ότι υπάρχουν σήμερα  οινόφιλοι που  αυτοπροσδιορίζονται,  και υπερηφάνως μάλιστα, ως #Xinomavristas;

Στροφή, αλλαγή, ξανά στροφή, ξανά αλλαγή

Για πολλούς είναι  παράδοξο, ότι το Ξινόμαυρο είναι τόσο αγαπητό τα τελευταία χρόνια, εντός κι εκτός συνόρων, παρόλο που δεν προσφέρει πολλές οικονομικές επιλογές για κάποιον που προσπαθεί να γνωρίσει την ποικιλία. Πόσο μάλλον  μεγάλες διαθέσιμες ποσότητες χύμα ερυθρού κρασιού.

Κάτι αντίστοιχα αντιφατικό, ισχύει και με την εμπορική πολιτική των οινοποιείων σε ότι αφορά την βέλτιστη χρονική περίοδο παλαίωσης μιας  εσοδείας προτού αυτή κυκλοφορήσει στο εμπόριο. Με κάποιες από αυτές πλήρως αντίθετες, αλλά ταυτόχρονα σε συνεχή ώσμωση μεταξύ τους.

 Ακόμα πιο περίπλοκη είναι η συνάφεια του Ξινόμαυρου με τα αρώματα της ντομάτας και της ελιάς. Από τη μία πλευρά οι υπέρμαχοι της φρεσκάδας του φρούτου και από την άλλη οι ζηλωτές της ντομάτας. Μια κουβέντα που και στο επίπεδο της αγοράς τείνει να γέρνει η μια θέση μέσα στην άλλη όπως τα ΥΙΝ-YANG, με το κοινό να αγκαλιάζει τη φρεσκάδα αλλά χωρίς ταυτόχρονα να διαρρηγνύει τους δεσμούς με την ντομάτα.

 Όλα τα παραπάνω αποτέλεσαν θέματα της συνεχούς συζήτησης ανάμεσα στο panel και το κοινό, πάνω από μισοάδεια  ποτήρια και σκούρα λεκιασμένα δόντια. Αναλύθηκαν οι δυνατότητες και η πολυδυναμικότητα της ποικιλίας, είτε αυτό ήταν δοκιμάζοντας ροζέ με τραγανή οξύτητα και τη φρεσκάδα του φρούτου στο επίκεντρο είτε ψηλαφώντας την έκφραση της ποικιλίας σε διαφορετικούς τόπους της Μακεδονίας-και όχι μόνο.  

Πολύ κουβέντα έγινε επίσης και για τη ανάγκη από τη μία να χαρμανιάζεται το Ξινόμαυρο με γαλλικές και  από την άλλη με ελληνικές ποικιλίες. Εντύπωση επίσης προκάλεσε ότι  στα χέρια διαφορετικών οινοποιών και διαφορετικών τεχνικών ωρίμασης ( νέα-παλαιά βαρέλια, καμμένα ή λυγισμένα με ατμό, ακόμα και σε πύλινους αμφορείς) το Ξινόμαυρο δίνει κρασιά υψηλής αισθητικής που φέρνουν όμως την σφραγίδα της ποικιλίας σε κάθε περίπτωση.

Η κότα ή το αυγό;

Για κάποιον εξωτερικό παρατηρητή η κουβέντα στριφογύριζε ανάμεσα στα flights με τη χάρη του Waltz περιστρεφόμενη όμως πάντα γύρω από την ποικιλία του Ξινόμαυρου.  Όταν όμως η κουβέντα έφτασε στη Νάουσα και στην διαφορετικότητα των αμπελοτοπίων της, τότε ρυθμός της συζήτησης ανέβηκε θυμίζοντας πλέον αίθουσα χορού Βιεννέζικου Waltz.

Έτσι όπως στο δίλημμα ανάμεσα στο ποιο έγινε πρώτο η κότα ή το αυγό, κυριάρχησε το ερώτημα πώς θα παραχθεί το πρώτο μεγάλο κρασί από Ξινόμαυρο.  Θα είναι  από τα χέρια ενός οινοποιού που με την τέχνη του θα καταφέρει να απογειώσει τα χαρακτηριστικά του σταφυλιού ή θα είναι κάποιο αμπελοτόπι που θα παράγει απαράμιλλης ποιότητας σταφύλια;

Δυστυχώς ξεκάθαρη απάντηση δεν δόθηκε, για τους αδημονούντες, καθώς όσοι τοποθετήθηκαν δεν μπόρεσαν να διαχωρίσουν το ένα από το άλλο, τουλάχιστον με κατηγορηματικό τρόπο. Καθότι σε κάθε προσπάθεια να αναδειχθεί η τέχνη του οινοποιού (τρόπος) ακολουθούνταν από τη λέξη αμπέλι(τόπος) και τούμπαλιν. 

Η μόνη ξεκάθαρη τοποθέτηση που μπορεί να δώσει μια πιο πειστική απάντηση στο ερώτημα γιατί οι οινόφιλοι αγαπούν τόσο πολύ το Ξινόμαυρο, αλλά και ταυτόχρονα να θέσει τη βάση που θα στηριχτεί το μεγάλο κρασί από Ξινόμαυρο, ήταν αυτή του κ. Κάτσανου. Που πρόκρινε ως άμεση προτεραιότητα την περαιτέρω ενίσχυση του Brand-Τόπος, κατά ακολουθία των πιο  διάσημων οινοπαραγωγών περιοχων. Δηλαδή την συλλογική προσπάθεια από τη μεριά του κρασιού για την ανάδειξη του κρασιού αλλά και του τόπου του μακριά από  τις επιμέρους ατομικές προσπάθειες.

 

Περί του Ξινόμαυρου

Η εμπειρία της συμμετοχής στο Masterclass για το Ξινόμαυρο λειτούργησε με τρόπο αποκαλυπτικό ως προς τα μυστήρια και τις δυνατότητες της ποικιλίας. Κάθε συμμετέχων έφυγε με τη σιγουριά ότι έχοντας γνωρίσει τους ανθρώπους που δουλεύουν με αυτή την ποικιλία, το μέλλον του Ξινόμαυρου διαγράφεται ευοίωνο.

Όμως όπως με την κότα και το αυγό, έτσι και  το πιο βασικό ερώτημα που γεννήθηκε μετά από τόσα Ξινόμαυρα που δοκιμάστηκαν και αναλύθηκαν, παραμένει αναπάντητο.  Είναι το Ξινόμαυρο η οινική πατρίδα των απανταχού οινόφιλων ή όσοι οινόφιλοι αναζητούν μια οινική πατρίδα οδηγούνται στο ξινόμαυρο;

 

Κώστας Προβατάς Dip Wset